وظایف و مسوولیت های هر یک از ذینفعان در استفاده از سازنده دارای صلاحیت برای ایجاد وحدت رویه و تاکید بر موارد مهم به شرح ذیل ذکر می گردد:
الف- وظایف و مسوولیت های مالکان:
۱- مطابق بند ۱۲-۱-۳-۱ مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان، عملیات ساختمانی عبارت است از: «تخریب، خاکبرداری، خاکریزی، گودبرداری، حفاظت گودبرداری و پیسازی، احداث بناهای موقت و دایم، توسعه، تعمیر اساسی و تقویت بنا، نماسازی، محوطه سازی و ساخت قطعات پیشساخته در محل کارگاه ساختمانی، حفر چاهها و مجاری آب و فاضلاب و سایر تأسیسات زیربنایی.»
۲- در صورتی که مالک، تمام یا بخشی از عملیات ساختمانی خود را به یکی از روشهای قراردادی به سازنده داری صلاحیت واگذار نماید، لازم است ضمن معرفی سازنده به سازمان، تأییدیه سازمان در خصوص ظرفیت و صلاحیت سازنده اخذ گردد و این تأییدیه و قرارداد این واگذاری در محل کارگاه به رویت ناظر برسد.
۳- اجرای ساختمان رأسا توسط مالک و به خدمتگیری مستقیم پیمانکار جزء یا اکیپهای اجرایی، مجاز نمیباشد و در هر بخش از عملیات ساختمانی یک سازندهی حقیقی یا حقوقی دارای صلاحیت، باید مسوولیت عملیات ساختمانی را بر عهده داشته باشد و پیمانکاران جزء و یا اکیپهای دارای گواهینامه مهارت فنی باید توسط سازنده به کار گرفته شوند.
۴- مالک در انتخاب روش قراردادی و استفاده از یک یا چند سازنده دارای صلاحیت برای مراحل مختلف عملیات ساختمانی مختار است اما در هر زمانی کارگاه ساختمانی باید دارای رئیس کارگاه واجد صلاحیت تمام وقت که از سوی سازنده تعیین شده است، باشد.
۵- در خصوص پروژههایی که قبل از این اعلام عملیات ساختمانی را آغاز نمودهاند حداکثر تا پایان آذر ماه فرصت دارند تا فرآیند عملیات ساختمانی را با این وحدت رویه، مطابقت دهند.
۶- در صورتی که مالک بدون استفاده از خدمات سازنده دارای صلاحیت در حال اجرا است، این موضوع خلاف قانون مصوب مجلس شورای اسلامی است ولی در صورتی که به منظور تظاهر به اجرای قانون نسبت به عقد قرارداد با سازنده صوری اقدام نماید به استناد این رویه تخلف نموده و توسط سازمان قابل پیگیری میباشد.
ب- وظایف و مسوولیت های ناظران:
با توجه به موارد مصرح در بند ۲-۵-۳ مبحث دوم و بندهای ۱۳-۲ ، ۱۴-۴-۳ ، ۱۵-۴-۷ و ۱۵-۴-۱۳ پیوست مبحث دوم و ماده ۸ شیوه نامه تعیین حدود صلاحیت و ظرفیت اشتغال اشخاص حقوقی موضوع تبصره ۴ ماده ۱۱ آئیننامه اجرایی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب ۱۳۷۵، کلیه ناظران حقیقی و یا حقوقی موظف به رعایت کلیه موارد در بندهای فوقالذکر میباشند.
اهم این وظایف به شرح زیر است:
۱- به منظور وحدت رویه، ناظران پروژه ها موظف هستند ضمن تشریح وظایف قانونی مالک، اجرای دقیق « دستورالعمل نحوه فعالیت سازندگان مسکن و ساختمان» را در پروژه های ساختمانی پایش نمایند. همچنین اجرای مفاد این رویه را کنترل نمایند.
۲- ناظران پروژهها موظف هستند حضور سازنده دارای صلاحیت و همچنین مستندات مربوط (قرارداد و …) سازنده را که توسط مالک معرفی و توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تأیید میشود در هر مرحله از عملیات ساختمانی برای همان مرحله کنترل نمایند. پروژههای در حال اجرا تا پایان آذر ماه فرصت دارند تا نسبت به استقرار سازنده دارای صلاحیت در پروژهها اقدام نمایند.
۳- کنترل صلاحیت تمام عوامل اجرایی به کار گرفته شده توسط سازنده، باید توسط ناظر صورت گیرد.
۴- در صورت عدم اجرای عملیات ساختمانی توسط سازنده دارای صلاحیت، ناظر موظف است ضمن گزارش موضوع به سازمان استان و مرجع صدور پروانه، از ادامه عملیات ساختمانی جلوگیری نماید. البته باید در نظر داشت که این مهم نباید منجر به عقد قرارداد صوری با سازنده گردد.
۵- مجوز شروع عملیات ساختمانی توسط ناظران، باید صرفاً پس از ارایه قرارداد کتبی رسمی سازنده دارای صلاحیت که به تایید سازمان رسیده باشد، صادر گردد.
ج – وظایف و مسوولیت های سازنده دارای صلاحیت:
۱- با توجه به موارد مصرح در بندهای ۲-۴، تبصره ۱ بند ۲-۹-۱، بند ۲-۱۱-۲ مبحث دوم و بندهای ۳-۱-۱، ۱۳-۴، ۱۹-۱-۱۱ تا ۱۹-۱-۱۵ پیوست مبحث دوم، کلیه سازندگان دارای صلاحیت موظف به رعایت موارد بندهای اشاره شده میباشند.
۲- سازندگان موظف هستند قبل از عقد قرارداد نسبت به کنترل ظرفیت و صلاحیت خود از طریق سازمان اقدام نمایند.
۳- کلیه سازندگان حقیقی یا حقوقی، موظف به ثبت قراردادهای خود در واحد سازندگان سازمان مطابق فرآیند ثبت قرارداد (پیوست۱) میباشند. سازمان پس از کنترل صلاحیت و ظرفیت نسبت به ثبت یا عدم ثبت قرارداد سازندگان اقدام مینماید و در هر مورد نتیجه را به اطلاع متقاضی خواهد رساند.
۴- در کلیه قراردادها، سازنده متعهد به انجام شرح خدمات قراردادی بوده و مدت قرارداد حائز اهمیت نمیباشد. درعین حال استفاده از خدمات سازنده برای شرح خدمات محدود و یا هر مرحله ساختمانی امکانپذیر میباشد و خروج از ظرفیت صرفاً پس از انجام تعهدات قراردادی، فسخ، تفاسخ (اقاله)، انفساخ و یا خاتمه قرارداد مطابق فرآیند خروج از ظرفیت (پیوست ۲) انجام خواهد شد.
۵- کلیه مسئولیتهای عملیات اجرایی ساختمان از قبیل استفاده از کارگران ساختمانی واجد صلاحیت، رعایت مسائل ایمنی (مطابق با بند ۲-۴ مبحث دوم) رعایت کلیه ضوابط و مقررات ملی ساختمان بر عهده سازنده میباشد.
۶- سازنده حقیقی موظف به حضور تمام وقت حین عملیات اجرایی در هر کارگاه ساختمانی میباشد. در خصوص سازندگان حقوقی نیز شخص حقوقی موظف به معرفی یک نفر مهندس دارای صلاحیت اجرا در رشتههای معماری یا عمران به عنوان رئیس کارگاه میباشند و حضور تمام وقت ایشان حین عملیات ساختمانی در کارگاه ساختمانی الزامیست.
۷- سازنده، موظف به معرفی رئیس کارگاه به ناظر/ناظران پروژه، سازمان استان و مرجع صدور پروانه میباشند.
۸- سازنده حقوقی باید دارای دفترکار مناسب و مستقل باشد.
۹- کلیه سازندگان موظف به رعایت قوانین و مقررات مرتبط با بیمه تأمین اجتماعی و مالیات میباشند.
۱۰- عقد قرارداد اجرا به صورت صوری و بدون ارائه خدمات اجرا تخلف بوده و در صورت مشاهده، نام سازنده از فهرست معرفی در سایت حذف، ثبت قراردادهای سازنده متوقف و به مراجع انتظامی معرفی خواهد شد.